در تجربه بینالمللی میبینیم کشورهایی که با تهدیدات امنیتی جدی مواجهاند، گاهی از دیپلماتهایی با سابقه نظامی یا امنیتی برای هدایت دستگاه سیاست خارجی استفاده میکنند. نمونههای شناختهشده در آمریکا، روسیه، رژیم صهیونیستی و حتی برخی کشورهای عربی وجود دارد. دلیلش این است که در شرایط پرتنش، تصمیمات سیاست خارجی مستقیماً با بازدارندگی نظامی و امنیت ملی گره خورده است.
در شرایط کنونی جمهوری اسلامی ایران، چند نکته مهم وجود دارد:
شدت دشمنی غرب: مکانیزم ماشه، فشارهای تحریمی و تهدیدهای امنیتی آمریکا و اروپا نشان میدهد که موضوع هستهای و مسائل منطقهای ایران صرفاً موضوع دیپلماتیک نیست بلکه به حوزه امنیتی و بازدارندگی گره خورده است.
نیاز به اقتدار در مذاکره: طرف مقابل وقتی احساس کند دیپلمات ایرانی صرفاً نگاه نرمافزاری یا اداری دارد، دست بالا را میگیرد. اما دیپلماتی که سابقه نظامی داشته و طرف مقابل بداند که خطوط قرمز امنیتی و دفاعی کشور را بهخوبی میشناسد، اقتدار بیشتری در مذاکرات خواهد داشت.
هماهنگی در تصمیمگیری: وزیر امور خارجه با پیشینه نظامی میتواند هماهنگی نزدیکتری میان دستگاه دیپلماسی و نهادهای امنیتی-دفاعی ایجاد کند. این انسجام در شرایط بحرانی مثل تهدید نظامی یا تحریمهای سخت بسیار تعیینکننده است.
پرهیز از ماجراجویی و تسلیم: کسی که سابقه نظامی دارد، معمولاً هم واقعیت میدان را میشناسد و هم هزینهها و خطرات جنگ را درک میکند. این شناخت میتواند او را هم از تسلیم در برابر فشار غرب باز دارد و هم از ماجراجویی پرهزینه پرهیز دهد.
با این حال، یک چالش جدی هم وجود دارد: سیاست خارجی فقط امنیت نیست. مسائل اقتصادی، تجاری، فرهنگی و تعاملات نرمافزاری بخش بزرگی از وزارت خارجه را تشکیل میدهد. اگر فردی با پیشینه نظامی صرفاً با نگاه سختافزاری و امنیتی به همه موضوعات بنگرد، ممکن است فرصتهای دیپلماسی اقتصادی و توسعه روابط با کشورهای همسو از دست برود.
جمعبندی:
انتخاب یک دیپلمات مقتدر با سابقه نظامی در شرایط کنونی میتواند اقتدار، هماهنگی دفاعی و بازدارندگی ایران را در برابر آمریکا و اروپا تقویت کند، اما به شرطی که این فرد دارای دانش، تجربه و انعطاف دیپلماتیک نیز باشد و دستگاه سیاست خارجی را صرفاً به صحنه تقابل سختافزاری تقلیل ندهد. بهترین گزینه کسی است که هم در میدان دیپلماسی و هم در حوزه امنیتی تجربه داشته باشد؛ همان ترکیبی که شرایط امروز ایران به آن نیاز دارد.
و العاقبه لاهل التقوی و الیقین”
نجف علی انتظاری
دبیر حزب موتلفه اسلامی استان سمنان
صفحه نخست

بدون نظر تا کنون
مکالمات را مشاهده کنیدبدون نظر!
شما بایدوارد شوید برای ارسال یک نظر.